Górnicza praca - tygodniowy plan zajęć w przedszkolu z konspektami

Kochani, dziele się z Wami swoimi scenariuszami z ubiegłych lat, 

dotyczącymi pracy górnika i zbliżającej się Barbórki :) 

Większość materiałów pochodzi z Internetu, także nic odkrywczego nie prezentuję ;) 

Bardziej chodzi o fakt, że w jednym miejscu zgromadzone zostaną konspekty z tego obszaru tematycznego. 

Zawarte treści można rozszerzać lub obniżać ich poziom, 

w zależności o wieku swojej grupy wiekowej.

Poniedziałek

Jako wprowadzenie do tematyki polecam ubiegłoroczny konspekt dotyczący naszego regionu :)

Wtorek

1.Słuchanie piosenki „Hej w kopalni”
Kształtowanie umiejętności dostrzegania użyteczności pracy osób z bliskiego otoczenia.
Dz. uczy się prostej piosenki i zapoznaje się z praca górnika i kopalnią.

Hej w kopalni praca wre
górnicy pracują.
Całe noce, całe dnie
Węgiel wyrąbują.

Refren:
Buch, buch, buch
Stuk, stuk, stuk
Słychać tam wielki huk.

Hej z kopalni jadą wciąż
pełniutkie wagony.
Tak jak czarny, długi wąż
Jadą w różne strony.

Refren:
Buch, buch…

2. Rozmowa nt treści piosenki.

3.„W kopalni”- zabawy ruchowe wg B. Forma

Górnicy idą do pracy- marsz dzieci za prowadzącą.
Zjeżdżają windą pod ziemię - przejście do przysiadu.
Wydobywają węgiel uderzając kilofem w węglowe ściany - stanie w rozkroku, naśladowanie pracy kilofem.
Chodniki stają się coraz niższe - dzieci przechodzą do czworakowania.

4. "Kopalnia"- praca z obrazkiem.

Prezentacja makiety kopalni: wyjaśnienie sposobu wydobycia węgla
- wieża szybowa, szyb, chodniki, wagony z węglem, przodek (bezpośrednia praca przy wydobyciu).

5.„Wagoniki"- zabawa ortofoniczna

Marsz w rozsypce.

Na hasło "wagoniki" dzieci rozpoczynają chód wykonując rękami ruchy naśladujące ruchy kół. Równocześnie wypowiadają głoski "tuf, tuf, tuf, puf, puf, puf".

Na hasło "uwaga" nauczycielka unosi rękę w górę. Dzieci zatrzymują się naśladują sygnał pociągu wypowiadając głoskę "uuuuuu".

6.„Wagoniki wiozą węgiel” - zabawa ruchowa B. Forma

Utworzenie pociągu.
Wypowiadanie głoski "puf, puf" oznacza przemieszczanie się po sali za prowadzącą.
Na hasło "wagoniki" tworzenie par, przejście do przysiadu, trzymanie się za ręce, twarze zwrócone do siebie.
"Wagoniki pełne węgla" - przejście powolne do stania.
Na hasło "wagoniki jadą" - jedno za drugim trzymając się za ręce biegną w wyznaczonym kierunku.

Środa

I.

1. Słuchanie wiersza „Skąd węgiel” H. Ożogowskiej

Chłodno dzisiaj w mieszkaniu mówi mama do Hani
Zaraz węgla przyniosę to się w piecu napali
A czy wiesz skąd ten węgiel? Wiem mamusiu z piwnicy
Tak lecz wpierw go dobyli z głębi ziemi górnicy
Górnik w wielkiej kopalni po to co dzień się trudzi
Żeby węgiel do pieca mógł u wszystkich być ludzi

2. Rozmowa nt wiersza:

- Co chciała przynieść mama Hani żeby w mieszkaniu przestało być chłodno?
- Skąd wg Hani bierze się węgiel?
- Gdzie najpierw wydobywa się węgiel, zanim trafi do piwnicy?
- Kto wydobywa węgiel?
- Jak nazywa się miejsce, w którym wydobywa się węgiel?
- Do czego służy węgiel?

3. "Górnik w kopalni"- historyjka obrazkowa

 Źródło ilustracji" chomikuj.pl, Nauczycielka Przedszkola

4. Zestaw zabaw i ćwiczeń porannych [028] wg B. Formy

Marsz parami, na hasło "hej" dzieci wykonują przysiad, po czym maszerują dalej.

"Witajcie plecy"
Dzieci ustawione na linii w dwóch szeregach w wyznaczonej odległości. Odwracają sie do siebie tyłem. Na hasło "już" idą powoli tyłem tak, aby dotknąć pleców swojego partnera. Po dotknięciu powrót na miejsce. W zabawie brak elementów współzawodnictwa, nauczycielka chwali tych, którzy dokładnie wykonali zadanie.

"Mosty"
Jedno dziecko stoi w rozkroku, a drugie obchodzi je dookoła na czworakach przechodząc przez utworzony "most".

Marsz parami po możliwie największym obwodzie koła w rytmie podawanym na bębenku. Bardzo mocne uderzenie oznacza rozpoczęcie marszu pojedynczo.

Zwrot twarzami do środka koła, "pokazujemy jak jesteśmy zmęczeni" - ręce swobodnie opuszczone.

II.

Temat kompleksowy: Górnicza praca
Temat dnia: Węgiel – czarny skarb kopalni, ogrzewający nasze domy.

Cele operacyjne: dziecko:
- wie, jak powstaje węgiel,
- zna właściwości węgla,
- rozpoznaje bryłę węgla wśród innych minerałów,
- słucha uważnie opowiadania,
- potrafi odpowiedzieć na pytania dotyczące tekstu,
- kształtuje umiejętność dłuższej wypowiedzi,
- aktywnie uczestniczy w zabawach muzyczno-ruchowych,
- przelicza w zakresie 6,
- posługuje się pojęciami: mniej, więcej, po równo,
- rozróżnia i nazywa kolory.

Metody:
- oparte na aktywności dziecka: samodzielne doświadczenia, swobodna wypowiedź, słuchanie, wcielanie się w rolę, aktywność ruchowa (marsz, odtwarzanie ruchem czynności górnika w kopalni, taniec), przeliczanie, rysowanie.
- oparte na aktywności nauczyciela: zadania stawiane do wykonania, zadawanie pytań, czytanie opowiadania, śpiew, objaśnianie, nadzór nad wykonywaniem zadań, pochwała.

Formy organizacji: indywidualna, zbiorowa, grupowa

Środki dydaktyczne: piosenki: „Iskiereczka”, „Idzie górnik” oraz utwór zespołu „Śląsk”, opowiadanie H. Zdzitowieckiej „O czym szeptały iskierki”, historyjka obrazkowa „Praca górnika”, makieta szybów kopalnianych, duża kostka, szablony węgielków dla każdego dziecka, kartki, węgiel drzewny do rysowania.

Przebieg zajęć:

1. Powitanie piosenką „Z popielnika na Wojtusia”

Dzieci tańczą w parach w rytm melodii znanej kołysanki.

2. Zabawa w kręgu „Iskiereczka”

Nauczyciel zaczyna zabawę łapiąc dziecko po prawej stronie za rękę i wypowiadając słowa:
Iskierkę przyjaźni puszczam w krąg, niechaj wróci do mych rąk.

3. Opowiadanie H. Zdzitowieckiej „O czym szeptały iskierki”

Ewa siedzi przed piecem i patrzy, jak z paleniska spadaj;) iskierki do popielnika.
To węgiel się pali.
„Co to jest węgiel"? - myśli Ewa.
Patrzy w ogień, gdy nagle...
— Pst! wyskoczyła z. ognia iskierka i zaszemrała cichutko:
— Posłuchaj... ale nim skończyła, już zgasła.
— Dawno, dawno tentu, przed wielu laty... — syknęła druga iskierka i też
zgasła.
— Tam, gdzie teraz jest kopalnia węgla... zaczęła trzecia. Przez chwilę nie
pokazywała się żadna iskierka. Ewa myślała, że nie dowie się, co było na miejscu
kopalni, gdy cala gromadka błyszczących iskierek wpadła do popielnika.
— Był wielki, wielki, zielony las...
— A w tym lesie rosły gęsto wysokie drzewa...
— Takich drzew już teraz nie ma w żadnym lesie — dodała następna iskierka,
gdy jej poprzedniczka zgasła.
Iskierki szeptały teraz, jedna po drugiej:
— Drzewa rosły i po wielu, wielu lalach przewracały się od starości...
— Łamały je burze i wichury....
— Zalewały je wody... przysypywały ziemia...
— Na obalonych pniach wyrastały nowe i coraz to nowe...
— Po wielu, wielu lalach...
— To już było - przerwała Ewa.
— - Pst, słuchaj, nie przerywaj — syknęły naraz trzy iskierki.
— Przez wiele, wiele lat leżały pod ziemią nieraz bardzo głęboko...
... i zmieniały się powoli w czarne, twarde bryły...
— Jeszcze dziś możesz zobaczyć czasem na kawałku węgla ślady odciśniętych
liści prastarych drzew...
- ... drzew, które rosły, gdy jeszcze ludzi nie było na ziemi...
--- ... gdy jeszcze ptaki nie śpiewały i nie wiły gniazd pomiędzy gałęziami...
— ... gdy między drzewami przesuwały się olbrzymie zwierzęta, które dawno
już, dawno wyginęły...
— ... gdy .... — zaczęła ostatnia iskierka i ... zgasła.

4. Rozmowa nt opowiadania

- wyjaśnienie pojęcia TORF organiczna skała osadowa barwy brunatnej lub czarnej, powstała z obumarłej roślinności bagiennej

5. Historyjka obrazkowa „Powstanie węgla”

Dzieci oglądają przywieszone na tablicy ilustracje, prezentujące powstanie węgla.

6."Jak powstał węgiel"- zabawa dramowa.

Ilustrowanie ciałem historii powstania węgla.

7. Zabawa dydaktyczna „Wydobywamy węgiel”

Na tablicy umieszczamy planszę pionowych szybów kopalni – jest ich sześć, każdy ma wagonik w innym kolorze. Oprócz tego przygotowujemy szablony węgla (po jednym na dziecko). Dzieci kolejno rzucają dużą kostką. Liczba oczek, które wypadną odpowiada poziomowi szybu w kopalni licząc od dołu (np. wypada 4 – dz. liczy, który szyb w kopalni jest czwarty od dołu i tam wkłada do wagonika swój węgielek).
Na koniec początkowo „na oko” określają liczbę węgli w wagonikach, posługując się pojęciami: mniej, więcej, po równo. Następnie przeliczamy z dziećmi ile węgli jest na poszczególnych piętrach kopalni, pytając o liczbę powołujemy się na kolory wagoników.

8. Zabawa muzyczno-ruchowa do piosenki „Hej, w kopalni”.

9. Oglądanie węgla kamiennego i drzewnego (do rysowania)

Określanie cech fizycznych kawałków węgla: ciężar, kolor, właściwości plastyczne.

10. Rysowanie węglem drzewnym na temat dowolny/ górnika.

Prace moich przedszkolaków, z czasów gdy miały 4 lata, znajdziecie TUTAJ

III.

1. „Paprocie tutaj rosły”- słuchanie wiersza Maria Terlikowska

Paprocie tutaj rosły,

paprocie wielkie jak sosny.

Aż spłynął lodowiec z północy.

Wparł się w gęstwinę paproci.

Paprocie przyjęła ziemia.

Cały las w ziemi kamieniał.

Zapadał głębiej i głębiej.

Czerniał i twardniał na węgiel.

I tylko górnik dziś chodzi

Wśród skamieniałych paproci.

Czwartek

1. Rozmowa z dziećmi przy mapie na temat regionu Śląska.

- Jak nazywa się kraj, w którym mieszkamy?
- Jak nazywa się nasze miasto?
- Jak nazywa się region w którym mieszkamy?
- Z czego słynie Śląsk? (Kopalnie)
- A kto pracuje w kopalniach?

2. „ Atrybuty górnika”- zabawa dydaktyczna. 
Omówienie wyglądu stroju roboczego i narzędzi wykorzystywanych przez górnika.
Rozwijanie pamięci wzrokowej- czytanie globalne.
Dopasowywanie podpisów do ilustracji przedstawiających narzędzia do pracy w kopalni.

Napisy znajdziecie TUTAJ

Natomiast  atrybuty górnika znajdziecie na Printotece

3. Zabawa ruchowo-naśladowcza „Górnicy jadą do kopalni”

Puszczamy nagranie zespołu regionalnego „Śląsk”. Dzielimy dzieci na trzy zespoły. Tworzą pociągi, którymi w rytm muzyki pojadą do kopalni. Na sygnał-zatrzymanie melodii wagoniki zatrzymują się, górnicy wysiadają i wykonują następujące czynności:
- marsz do kopalni – idą po obwodzie koła z kilofami na ramieniu,
- zjazd windą do tunelu – zatrzymują się i powoli zniżają się w dół,
- marsz w tunelu kopalni – początkowo idą na stojąco, później na czworakach (tunel się zmniejsza) 
- praca kilofem – zatrzymują się i na głośny dźwięk uderzają kilofem o ścianę,
- ładowanie węgla na wagoniki – naśladują wrzucanie łopatami węgla,
- marsz w tunelu kopalni – w odwrotną stronę niż powyżej,
- wjazd windą – z pozycji kucającej powoli wstają,
- marsz powrotny do domu – idą z kilofami na ramieniu.

4. "Węglowa rodzinka" - wiersz Marii Terlikowskiej.

To węglowa jest rodzina:
parafina, peleryna,
duża piłka w białe groszki,
i z apteki proszek gorzki,

i ołówek w twym piórniku,
i z plastiku sześć koszyków
gąbka, co się moczy w wodzie,
i benzyna w samochodzie,
czarna smoła, biała świeca-
to rodzina węgla z pieca.

Widzę już zdziwione miny..
- Co ma węgiel do benzyny?
- Czy jest z węglem spokrewniona
gąbka miękka i czerwona?

Otóż właśnie- wiem na pewno,
że jest jego bliską krewną:
węgla jest po odrobinie
w parafinie, w pelerynie,
w białej piłce w duże groszki
i z apteki- w proszku gorzkim,
i w ołówku w twym piórniku,
i w koszyku tym z plastyku...
Nawet świeczki, te z choinki-
to też węgla są kuzynki.

Lecz wśród wielkiej tej rodziny,
wśród kuzynów i rodzeństwa,
nie ma ani odrobiny
rodzinnego podobieństwa.

Węgiel jest jak czarna skała,
koszyk żółty, świeca biała.
Skąd się wzięły te różnice?
O! To już są tajemnice,
które kryją się w fabryce.

5.„Co otrzymujemy z węgla”- rozmowa na temat treści wiersza.

6. Rymowanka- karta pracy

Piątek

1. Słuchanie wiersza „Nie poznasz dzisiaj śląskiej ulicy”  R. Pisarskiego.

Nie poznasz dzisiaj śląskiej ulicy,
taka odświętna i kolorowa.
Grają orkiestry, idą górnicy,
czapki z piórami mają na głowach.

Błyszczą mundury, tańczą na wietrze
czerwone piórka, zielone piórka.
Wesołe marsze lecą w powietrze.
Dzisiaj Barbórka, śląską Barbórka

lub

1. Ilustracje z publikacji: "Rok wierszem malowany" M. Wojciechowicz

2. Wyjaśnienie słowa Barbórka:

Dzień Górnika – tradycyjne polskie święto górnicze obchodzone 4 grudnia, w dniu św. Barbary, patronki górników.

3. „Czarny mam mundur, białą koszulę”- słuchanie treści piosenki

Czarny ma mundur, białą koszulę,
srebrnych guzików moc.
Na spodniach lampas przy tym mundurze,
przy czapce wiele piór.

ref. Górnikiem być niełatwa rzecz,
raz w roku święto jego jest.
Barbórką nazywamy je,
każdy przedszkolak o tym wie.

Mundur zdejmuje, kilof szykuje,
pod ziemię schodzi znów.
Tam czarny węgiel dla nas szykuje,
dziękujmy mu za trud.

ref. Górnikiem być niełatwa rzecz,
raz w roku święto jego jest.
Barbórką nazywamy je,
każdy przedszkolak o tym wie.

4. Omówienie wyglądu munduru galowego górników i czapki.
Szczegółowe zwrócenie uwagi dzieci na następujące elementy munduru:

- pióropusz to symbol miotełki, która służyła do czyszczenia otworów strzałowych, górnik trzymał ją zatkniętą za taśmą na kapeluszu

- krótka peleryna przy mundurze to pozostałość kapy chroniącej przed wodą lejącą się ze stropu

- barwy górnicze to zieleń i czerń. Pierwsza jest symbolem górniczych tęsknot za zielenią lasów i pól w czasie pracy pod ziemią, a druga podziemnych ciemności

- górnicze godło
                                                 
 5. „Kolorowe pióra” B. Forma

Dzieci otrzymują emblematy czapek górniczych różniących się kolorem piór. Zakładają je na szyję.
Swobodny bieg w rytmie bębenka z omijaniem rozłożonych po sali klocków.
Na sygnał "szukamy klocków w kolorze piór na emblematach" zatrzymują się obok klocka w odpowiednim kolorze.

6. "Górnik"- origami z koła
 

Mam nadzieje, że materiały się przydadzą :)
Będzie mi niezmiernie miło, jeśli po zapoznaniu się z postem zostawicie po sobie ślad w postaci komentarza, zarówno tu jak i na fejbuku :)