Świętochłowice i gwara śląska - konspekt zajęć w przedszkolu

 

Obok Rudy leżą Świętochłowice,
tutaj gwary śląskiej są pełne ulice.
Na Skałce odpocząć możesz przy wodzie,
spacerując i przyglądając się przyrodzie.

A. Bober

Kolejnym przystankiem na mapie śląskich miast, które odwiedziliśmy, były Świętochłowice. Zapraszam do zapoznania się z konspektem z naszej wycieczki :)

 

 

1. Wprowadzenie do tematu zajęć. Słuchanie wiersza “Świętochłowice” Agaty Bober.

Obok Rudy leżą Świętochłowice,
tutaj gwary śląskiej są pełne ulice.
Na Skałce odpocząć możesz przy wodzie,
spacerując i przyglądając się przyrodzie.
Możesz także pójść na basen z rodziną,
tam wspólne chwile wesoło wam miną.
Warto też obejrzeć wyścigi żużlowe,
lub w Centrum Kultury wystawy, koncerty i przedstawienia wystrzałowe.
W Świętochłowicach znajdziesz hutę żelaza,
zabytkowe kościoły - i nie zapomnijmy o witrażach!
Jest też Muzeum Powstań Śląskich - miejsce wyjątkowe,
w którym o historii naszego regionu sporo się dowiesz.
Nie traćmy zatem czasu, do autobusy wsiadajmy
i to śląskie miasto pozwiedzajmy! 

 

2. “Koła autobusu”-  zabawa ruchowo-naśladowcza do piosenki.

3. "W Świętochłowicach" - praca z obrazkiem.

 

- wskazywanie miejsc wymienionych w wierszu

 

 

Materiały do pobrania: 

Świętochłowice z lotu ptaka

Skałka

Stadion Skałka im. Pawła Waloszka

KS Śląsk Świętochłowice – polski klub żużlowy

Śląskie Centrum Kultury

Huta żelaza Florian (obecnie ArcelorMittal Poland S.A. Oddział w Świętochłowicach)

Kościół rzymskokatolicki pw. śś. Apostołów Piotra i Pawła

Kościół św. Augustyna w dzielnicy Lipiny

Muzeum Powstań Śląskich

- prezentacja flagi i herbu

Flaga i herb Świętochłowic

4.  "Wyścigi żużlowe" - zabawa bieżna na rowerkach.

Kilka dni wcześniej prosimy dwójkę rodziców o dostarczenie do przedszkola rowerków biegowych.

Zapraszamy dzieci na Stadion Skałka, by pojeździć "motocyklami", a później wziąć udział w wyścigach żużlowych w parach. 

*Dzięki temu doświadczeniu, przedszkolaki mają okazje ćwiczyć zdrowe współzawodnictwo i umiejętność radzenia sobie z porażką. 

 

5. “Skoki do basenu”- zabawa równoważna.

 

Po niezwykłej dawce adrenaliny, spacerkiem wybieramy się na pobliski basen, by nieco ostudzić nasze emocje. Ćwiczymy skoki do wody a przy okazji i umiejętność zachowania równowagi, podczas chodzenia po ławeczce/trampolinie.

 

 

6. "Szła dzieweczka do laseczka" - taniec w parach.

 

Z racji tego, że motywem przewodnim zajęć była śląska gwara, przedszkolaki podczas odpoczynku na Skałce, mogą zatańczyć do śląskiej piosenki "Szła dzieweczka" 

 

i nauczyć się krótkiego, popularnego wierszyka po śląsku:

W antryju, na byfyju (w przedpokoju na kredensie)
stoi szolka tyju. (stoi filiżanka herbaty)

 

Jeśli chcecie posłuchać jak japońskie przedszkolaki śpiewają tę piosenkę, to zapraszam TUTAJ :)

 

7. Spotkanie z autorka wierszy i bajek dla dzieci - słuchanie utworów czytanych po śląsku. 

Jeśli macie możliwość zaproszenie gościa do przedszkola, to warto z tego skorzystać. Może to być "godejąc"' rodzic lub jak w naszym przypadku, Ślązaczka i pisarka w jednym, ani Monika Czoik-Nowicka.

 

W razie braku powyższych sposobności, można skorzystać z dostępnych w sieci przekładów popularnych utworów:

 

"Literatura dziecięca po śląsku"- zapoznanie z gwarową wersją popularnych utworów literackich dla dzieci.

"Leń" Jana Brzechwy 

"Lokomotywa" Juliana Tuwima 

"Czerwony Kapturek" 

"Pan Hilary" Juliana Tuwima w gwarze śląskiej (opracowanie: Marek Szołtysek).

Loto, tyro pan Hilary,
do dekla mu piere
Bo kajś ten boroczek posioł swoi brele.
Szuko w galotach, kabot obmacuje,
Przewraco szczewiki, psińco znajduje.
Bajzel w szranku i w byfyju Tera leci do antryju.
"Kurde" - woła - "kurde bele!
Ktoś mi rombnoł moi brele!"
Wywraco leżanka i pod nią filuje,
Borok sie wnerwio, gnatow już nie czuje.
Sztucho w kachloku, kopie w kredynsie,
Glaca spocona, caly się trzynsie.
Pieroński brele na amyn kajś wcisnyło
Za oknym już downo blank sie sciymniło.
Do zrzadla oroz zaglondo Hilary
- Aż mu po puklu przefurgły ciary.
Spoziyro na kichol, po łepie sie puko,
Bo znejdly sie brele - te, co tak ich szukoł.
Czy to ni ma gańba?
- Powiydzcie sami,
Mieć brele na nosie a szukać pod ryczkami.

 

8. "Mali artyści" - kolorowanka.

 

Logotyp pobrałam STĄD

9. " Na wystawie w Śląskim Centrum Kultury" - zabawa tematyczna.

Stworzone wcześniej dzieła wystawiamy na stoliczkach lub organizujemy wystawę na obrębie całej sali. Zapraszamy przedszkolaki do Śląskiego Centrum Kultury i wspólnie podziwiamy powstałe obrazki :)

 

 

10. "Zgaduj zgadula' - zabawa słowna.

Na koniec zajęć można zaproponować dzieciom wzięcie udziału w zabawie na znajomość śląskich słów.

Zabawa polega na podawaniu przez n-la śląskiego słowa, a zadaniem dzieci jest próba podania jego polskiego odpowiednika. Za każde odgadnięte słowo, dziecko przyznaje sobie punkt (zaznacza go na palcach). Na koniec zabawy można wyłonić "Znawce ślonskiej godki" :)

Poniżej podrzucam trochę propozycji słownych :)