Umiejętności czterolatka wg programu wychowania przedszkolnego "Zanim będę uczniem" E. Tokrska, J. Kopała

Z racji tego, iż moja grupa od września zostaje podzielona ( u mnie pozostają 4-latki, zaś 5-latki przechodzą pod opiekę innego nauczyciela do "zerówki), po raz kolejny będę realizowała zeszłoroczny program.
Nie oznacza to, iż będę powtarzała materiał, który wykorzystywałam na tegorocznych zajęciach, będę go modyfikowała, jednak same założenia i cele pozostaną bez zmian.
Z tego też powodu, chciałam się z Wami podzielić swoją "ściągą", prezentująca umiejętności, jakie powinien posiadać czterolatek. Tekst powstał w oparciu o program wychowania przedszkolnego ( wg którego pracuje nasza placówka) "Zanim będę uczniem", autorstwa Elżbiety Tokarskiej i Jolanty Kopała.

OBSZAR 1. Kształtowanie umiejętności społecznych dzieci: porozumiewanie się z dorosłymi i dziećmi, zgodne funkcjonowanie w zabawie i sytuacjach zadaniowych.

Etapy osiągania umiejętności w zakresie:

Uświadamiania własnej osoby – To ja

− zauważa różnicę między chłopcami i dziewczynkami, np. w nadawanych imionach,

• w sposobie ubierania się
• opowiada, jak wygląda kolega

– umie podać swoje imię i nazwisko

− potrafi określić czynności, które wykonuje najlepiej, np. układa puzzle, śpiewa

− umie powiedzieć, co lubi robić najbardziej, zgodnie ze swoimi uzdolnieniami

− potrafi nazwać swoją miejscowość i ulicę, na której mieszka

− wie, że nie należy opowiadać o sobie osobom obcym

− rozumie, że można podać informacje dotyczące miejsca zamieszkania

Budowania pozytywnych relacji w kontaktach społecznych

− potrafi wykonać zadanie wspólnie z kolegami

− próbuje podejmować zabawy tematyczne z podziałem na role i zgodnie w nich uczestniczyć

− rozumie, że musi dostosować się do wymagań nauczyciela i wykonywać polecenia i zadania wspólnie z innymi

− wyraża swoje życzenia i racje w kontaktach z innymi dziećmi

− podejmuje obowiązki dyżurnego

• ·         wie, że należy sumiennie wywiązywać się z powierzonych obowiązków

− rozumie, że nie wolno brać rzeczy innych bez pozwolenia

− szanuje pracę wykonaną przez kolegów i dorosłych

− respektuje uwagi nauczyciela i rodziców dotyczące sposobu zachowania się w określonej sytuacji

• ·         rozumie, że zawsze trzeba mówić prawdę
• ·         potrafi przeprosić, gdy postąpi niewłaściwie

− próbuje samodzielnie radzić sobie w trudnych sytuacjach

– rozumie znaczenie pojęć dobro i zło

− radzi sobie w sytuacjach konfliktowych bez stosowania agresji

− wie, że nie można sprawiać swoim zachowaniem przykrości innym dzieciom

− dzieli się zabawkami z innymi dziećmi

Kształtowania społecznie akceptowanych postaw

− potrafi używać zwrotów grzecznościowych: Dzień dobry, Do widzenia, Proszę, Dziękuję, Przepraszam w kontaktach z dziećmi i dorosłymi

− nie przerywa wypowiedzi innych

− słucha uważnie innych i stara się zwracać bezpośrednio do rozmówcy, zadając pytania bądź informując o swoich potrzebach

− wykonuje kierowane do niego prośby i polecenia i próbuje dokładnie je wypełnić

• ·         stara się w skupieniu uczestniczyć w zajęciach

• ·         porządkuje samodzielnie miejsce pracy i zabawy

− zachowuje się grzecznie w miejscach publicznych

− rozpoznaje właściwe formy zachowania

− rozumie, że nie należy chwalić się bogactwem i dokuczać dzieciom, które wychowują się w trudniejszych warunkach

− rozumie znaczenie mowy ciała: gestów, mimiki

Rozpoznawania i wyrażania emocji

− określa własne potrzeby i nazywa uczucia

− rozpoznaje i nazywa stany emocjonalne ludzi w różnych sytuacjach

• ·         rozumie i akceptuje uczucia innych osób

− rozróżnia emocje pozytywne i negatywne

• ·         potrafi powstrzymać się od działań agresywnych wobec otoczenia
• ·         próbuje analizować i charakteryzować własne uczucia

− umie poprzez mowę ciała (gest, mimikę, ruchy ciała) przedstawić: radość, smutek, gniew, złość

OBSZAR 2. Kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych. Wdrażanie dzieci do utrzymywania ładu i porządku

Etapy osiągania umiejętności w zakresie:

Kształtowania nawyków higienicznych

− korzysta prawidłowo z przyborów podczas wykonywania czynności higienicznych

− myje samodzielnie ręce zgodnie z kolejnymi etapami tej czynności

− przestrzega zasady mycia rąk przed każdym posiłkiem

− potrafi poprawnie umyć zęby

− wie, że konieczne jest codzienne mycie całego ciała

− próbuje samodzielnie się czesać

− rozumie, że trzeba myć ręce po skorzystaniu z toalety

− używa chusteczek higienicznych w razie potrzeby

Wykonywania czynności samoobsługowych

− pomaga w nakrywaniu do stołu i sprzątaniu po posiłku

− umie w spokoju zjeść posiłek przy stole

• ·         pamięta o cichym odstawianiu krzesełek
• ·         wie, że nie należy głośno rozmawiać
• ·         nie opiera się łokciami i nie odwraca

− posługuje się w trakcie jedzenia łyżką i widelcem

− wykonuje prawidłowo czynności samoobsługowe w toalecie

− korzysta z urządzeń sanitarnych w sposób właściwy

− zna i stosuje kolejność przy wkładaniu ubrania

• ·         umie samodzielnie nałożyć piżamę przed leżakowaniem, zdjąć ją i złożyć po odpoczynku

− odkłada ubrania na wyznaczone miejsce, np. w szatni

• ·         próbuje odpinać i zapinać guziki

− wie, że należy pilnować rzeczy osobistych, a w razie potrzeby przekazuje je pod opiekę osobom dorosłym

Przyzwyczajania do utrzymywania w porządku rzeczy i otoczenia

− przestrzega ustalonych zasad korzystania z zabawek

• ·         wie, że trzeba szanować wspólne zabawki

− porządkuje zabawki po skończonej zabawie

− dba o wykonane przez siebie prace, starannie chowając je w ustalonym miejscu

− pomaga w sprzątaniu: zabawek w sali, miejsca pracy po zajęciach plastycznych, swojego pokoju w domu

OBSZAR 3. Wspomaganie rozwoju mowy dzieci

Etapy osiągania umiejętności w zakresie:

Porozumiewania się

− dostosowuje wypowiedź w kontaktach z dorosłymi i rówieśnikami do danej sytuacji, np. zadaje pytania w czasie wycieczki, ustala z innymi dziećmi zasady przebiegu wspólnej zabawy

− formułuje samodzielnie zdania na określony temat

− udziela odpowiedzi na pytania typu: Co lubisz robić?, Co chciałbyś robić?

− wypowiada się spontanicznie na określony temat

− wyraża śmiało swoje myśli, opowiada o uczuciach

− umie dzielić się swoimi spostrzeżeniami

− zadaje pytania, aby ustalić ogólne prawa i zasady

Stosowania poprawnych form gramatycznych

− rozumie i stosuje w wypowiedziach wyrażenia przyimkowe (zawierające: na, pod, do, w, przed, za, obok)

− umie opisać przedmioty, osoby i zwierzęta, podając ich cechy charakterystyczne określa cechy przedmiotów i osób, używając przymiotników w formie zgodnej z rzeczownikiem (np. mała lalka, a nie: mały lalka)

− różnicuje zdania oznajmiające, pytające, wykrzyknikowe, modelując głosem

− formułuje prawidłowo wypowiedzi w czasie przeszłym i przyszłym

• ·         potrafi opowiadać o tym, co się wydarzyło, i o tym, co może nastąpić

− stosuje poprawnie formy fleksyjne rzeczowników, czasowników i przymiotników (np. dziewczynki były, chłopcy byli)

− potrafi wypowiadać się całymi zdaniami o prostej konstrukcji

• ·         próbuje układać zdania rozwinięte

Kształtowania poprawności wymowy

− uczestniczy aktywnie w ćwiczeniach artykulacyjnych utrwalających prawidłową wymowę głosek

− naśladuje poprawnie odgłosy, np. zegara tik-tak, tik-tik, cyk-cyk, bim-bam

− stara się mówić wyraźnie

Kształtowania poprawności leksykalno-semantycznej

− tworzy rymy do podanych wyrazów, np. kot – płot, bombka – trąbka

− stosuje w mowie czynnej określony zasób słów

• ·         używa w wypowiedzi wyrazów w sposób prawidłowy

− posługuje się słowami z zakresu poznawanego środowiska przyrodniczego, społecznego i technicznego

− próbuje tworzyć skojarzenia do podanych wyrazów, np. kot – mleko, buda – pies

OBSZAR 4. Wspieranie dzieci w rozwijaniu czynności intelektualnych, które stosują w poznawaniu i rozumieniu siebie i swojego otoczenia

Porównywania i grupowania obiektów

− rozpoznaje przedmioty i wskazuje obrazki przedstawiające je

− potrafi opisać przedmioty, również na podstawie ich obrazków

− porównuje przedmioty, wskazując na różnice i podobieństwa, np. kotek czarny i rudy, klocek plastikowy i drewniany

− próbuje określić cechy przedmiotów, np. Miś jest duży, miękki, brązowy

− rozwiązuje zagadki słowne, kojarząc odpowiedź z konkretnym przedmiotem

− grupuje przedmioty, nazywa je i uzasadnia, dlaczego do siebie pasują

− rozdziela przedmioty ze względu na ich przeznaczenie, przynależność lub miejsce, w którym się zwykle znajdują

− porządkuje przedmioty w sali przedszkolnej, np. segreguje w pudełku klocki jednego rodzaju, na półce układa pudełka z grami według ich wielkości

− wskazuje przedmiot niepasujący do pozostałych, np. w pudełku z klockami leży kredka

− kompletuje przedmioty pasujące do siebie, np. ręcznik i mydło, wiaderko i łopatka, kwiatek i konewka

− stosuje w praktycznym działaniu umiejętność klasyfikowania, np. w kąciku przyrody w dwóch pudełkach osobno układa kasztany i żołędzie, w trakcie rozkładania na tackach materiałów do zajęć plastycznych potrafi rozdzielić pojemniki z farbami tak, aby na każdej znalazły się te same kolory

− próbuje tworzyć zbiory przedmiotów według określonej cechy, np. koloru, wielkości

Przewidywania czynności manipulacyjnych i łączenia przyczyny ze skutkiem

− obserwuje zmiany zachodzące w przedmiotach w toku działania i ocenia, które są odwracalne, a które nie, np. złożoną kartkę można ponownie rozłożyć, kartka podarta na części nawet po sklejeniu nie jest taka jak przedtem

− potrafi zaplanować kolejne czynności, np. aby namalować obrazek trzeba wziąć karton, pędzel, farby, nalać wody

− zna kolejność codziennych czynności, np. przed położeniem się spać trzeba się umyć, przebrać w piżamę

− wie, co trzeba zrobić w określonych sytuacjach, np. jeśli w sali jest zimno, należy zamknąć okno

− dostrzega logiczny związek w odniesieniu do sytuacji przedstawionej w historyjce obrazkowej

•  układa historyjki obrazkowe składające się z 3 i więcej elementów
• opowiada, co dzieje się na każdym z obrazków

OBSZAR 5. Wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności fizycznej dzieci

Etapy osiągania umiejętności w zakresie:

Dbałości o zdrowie

− zna zasady mające wpływ na zdrowie

• ·         przestrzega ustalonego rytmu dnia
• ·         wie, że ruch i przebywanie na świeżym powietrzu sprzyja zdrowiu

− orientuje się w zasadach zdrowego żywienia

• ·         wie, jakie produkty trzeba jeść, aby być zdrowym
• ·         przestrzega ustalonych zasad jedzenia słodyczy
• ·         pamięta, czego nie wolno mu jeść, jeżeli cierpi na alergię
• ·         próbuje wszystkich potraw i określa ich smak
• ·         rozpoznaje produkty wykorzystane do przygotowania określonych potraw, np. warzywa w zupie      jarzynowej lub surówce, owoce w kompocie

− dostrzega związek między chorobą a leczeniem

• ·         zgłasza nauczycielowi odczuwane dolegliwości (ból głowy, brzucha, gardła) i skaleczenia
• ·         rozumie potrzebę wizyty u lekarza w przypadku odczuwania objawów choroby (katar, kaszel,ból)
• ·         wie, że przyjmowanie lekarstw jest konieczne, aby powrócić do zdrowia
• ·         stara się zachować spokój w czasie przeglądów stomatologicznych i leczenia zębów
• ·         rozumie, dlaczego trzeba opatrzyć każde zranienie

Rozwijania sprawności ruchowej

• ·         podejmuje spontanicznie zabawy ruchowe, wykorzystując dostępne przybory i przyrządy, np. obręcze, krążki, piłki

− porusza się swobodnie, dostosowując sposób ruchu do określonych warunków, np. chodzenie po trawie, piasku, zwężonej przestrzeni

− korzysta ze sprzętu przeznaczonego dla dzieci w tym wieku, np. drabinki, huśtawki, zjeżdżalnie

• ·         jeździ na trzykołowym rowerku, hulajnodze
• ·         porusza się po płaszczyznach o małym kącie nachylenia, np. podesty do urządzeń ogrodowych,   
• ·         wspina się swobodnie po drabinkach i zstępuje z nich, prawidłowo chwytając szczeble
• ·         podejmuje próby poruszania się po przeplotni
• ·         umie sprawnie się poruszać
• ·         potrafi biegać i chodzić na palcach
• ·         umie chodzić stopa za stopą
• ·         chodzi po wyznaczonej linii, po śladach, między przeszkodami, np. między szczeblami drabinki
• ·         przechodzi po podwyższeniu, np. po ławeczce gimnastycznej
• ·         chodzi na czworakach do przodu i do tyłu, przekraczając płasko ułożone przeszkody, np                     przybory gimnastyczne (obręcze, liny, pałeczki)
• ·         biega pewnie, zmieniając kierunek i omijając przeszkody

− utrzymuje równowagę, stojąc na jednej nodze

− rzuca, chwyta i toczy przybory

• ·         rzuca na odległość i do celu, oburącz i na zmianę: ręką lewą i prawą
• ·         chwyta oburącz i próbuje chwytać jedną ręką
• ·         toczy piłki, zmieniając kierunek
• ·         próbuje toczyć obręcze i krążki

− podskakuje i przeskakuje przeszkody

• ·         wykonuje swobodnie podskoki w miejscu i w przód
• ·         przeskakuje przez narysowane linie lub płasko ułożone przybory
• ·         wskakuje obunóż do obręczy lub ułożonej szarfy

− uczestniczy w zajęciach ruchowych organizowanych przez nauczyciela

• ·         naśladuje ruchy demonstrowane przez nauczyciela
• ·         zmienia sposób poruszania się zgodnie z poleceniem
• ·         przyjmuje prawidłowo określoną postawę, np. siad skrzyżny, leżenie na plecach, brzuchu

OBSZAR 6. Wdrażanie dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne oraz innych

Etapy osiągania umiejętności w zakresie:

zachowania bezpieczeństwa podczas zabaw

− przestrzega zasad zabawy w wyznaczonych pomieszczeniach i na określonym terenie

− stosuje się do obowiązujących reguł w zabawach i grach sportowych

− korzysta z zabawek i sprzętu w sali i w ogrodzie zgodnie z ich przeznaczeniem

− wie, jak bezpiecznie bawić się na powietrzu: nie rzuca kamieniami, nie wchodzi na drzewa, nie biega z ostrymi patykami

− używa przyborów, np. pędzelka, nożyczek, młotka do przybijanki, zachowując zasady bezpieczeństwa

− korzysta z urządzeń elektrycznych tylko w obecności dorosłych

− rozumie niebezpieczeństwo wynikające z zabawy zapałkami

− nie zbliża się do gorących przedmiotów, np. żelazka, piekarnika, czajnika, garnka

− wie, że nie wolno samodzielnie zażywać lekarstw, i stosuje się do tego zakazu

− nie używa samodzielnie środków chemicznych

Przestrzegania zasad bezpieczeństwa na drodze

− wie, że dziecko może poruszać się po ulicy tylko pod opieką osoby dorosłej

− nie oddala się na ulicy od osoby dorosłej, np. w czasie oczekiwania na przystanku autobusowym

− rozpoznaje oznaczenia przejść dla pieszych: znak drogowy i pasy

− zna oznaczenia sygnalizatora świetlnego dla pieszych

− rozumie rolę policjanta w ruchu drogowym

Bezpiecznego korzystania ze środków transportu

− stosuje się do poleceń osoby dorosłej w czasie jazdy środkami komunikacji

− potrafi bezpiecznie zachowywać się podczas jazdy samochodem, tj. spokojnie siedzi w foteliku, przypięty pasami bezpieczeństwa

Właściwego zachowania się w sytuacjach zagrożenia

− zna przyczyny powstawania pożarów

− wie, jak należy zachować się w sytuacji zagrożenia, np. pożaru, awarii wody (wzywa na pomoc osobę dorosłą, ucieka z miejsca zagrożenia, nie chowa się w pomieszczeniu)

− zgłasza nauczycielowi każdą nietypową sytuację, np. złe samopoczucie kolegi, pojawienie się zwierzęcia na terenie ogrodu

Właściwego zachowania się wobec obcych osób, zwierząt i roślin

− zachowuje rezerwę wobec obcych ludzi

− wie, że nie należy przyjmować podarunków od nieznajomych

− nie opowiada o sobie i swojej rodzinie obcym osobom

− nie odchodzi z miejsca zabawy z nieznaną osobą pod żadnym pretekstem

− nie podchodzi i nie dotyka dzikich zwierząt

− nie głaszcze i nie karmi zwierząt bez zgody opiekuna i właściciela

− wie, jak zachować się w przypadku ataku psa

− przestrzega zakazu zrywania i próbowania owoców bez zgody dorosłych

OBSZAR 7. Wychowanie przez sztukę– dziecko widzem i aktorem

Etapy osiągania umiejętności w zakresie:

Aktywnego uczestniczenia w różnego typu przedstawieniach

− uczestniczy w przedstawieniach teatralnych i koncertach organizowanych na terenie przedszkola i poza nim, np. w teatrze, w bibliotece, w domu kultury

− wie, jak należy zachować się w trakcie przedstawienia lub koncertu  nagradza aktorów (muzyków) brawami po przedstawieniu

− śledzi z uwagą przebieg przedstawienia

• ·         reaguje żywo na sceny zawarte w spektaklu
• ·         dostrzega humor słowny i sytuacyjny zawarty w przedstawieniu
• ·         próbuje odczytywać emocje wyrażane przez aktorów, określać nastrój przedstawianych sytuacji

− wypowiada się na temat obejrzanego przedstawienia

• ·         potrafi powiedzieć, kto występował w spektaklu
• ·         opowiada o swoich wrażeniach, np. co mu się najbardziej podobało i dlaczego

Wcielania się w rolę aktora

− wypowiada się swobodnie na bliskie mu tematy, np. wyjazd na wakacje, pojawienie się dziecka w rodzinie, przyjęcie urodzinowe

− bawi się rymem i rytmem słów

− podejmuje zabawy tematyczne, w których uczestniczy kilkoro dzieci

− ilustruje ruchem opowiadanie nauczyciela

− odgaduje zagadki pantomimiczne

− pokazuje ruchem wskazane czynności

− recytuje wiersze indywidualnie i w grupie

− stara się kontrolować oddech i brzmienie głosu

• ·         próbuje posługiwać się intonacją głosu i gestem odpowiednio do treści utworu

− odtwarza własnymi słowami treść dialogu na podstawie poznanego utworu literackiego

− uczestniczy w przygotowaniach do występu, np. wykonuje elementy dekoracji, zaproszenia

− bierze udział w krótkich przedstawieniach i inscenizacjach przygotowywanych z okazji

•      uroczystości przedszkolnych
• ·         rozumie umowne znaczenie rekwizytu i umie się nim posługiwać
• ·         współpracuje z kolegami w czasie występu
• ·         czuje się swobodnie na scenie
• ·         wie, że swoim występem sprawia radość bliskim

− uczestniczy w imprezach plenerowych, np. Święto Pieczonego Ziemniaka, Dzień Dziecka

• stara się brać w nich udział zgodnie ze scenariuszem spotkania

OBSZAR 8. Wychowanie przez sztukę – muzyka i śpiew, pląsy i taniec

Etapy osiągania umiejętności w zakresie:

Śpiewania piosenek

− wykonuje ćwiczenia emisyjne na podstawie znanych piosenek i prostych melodii

• ·         powtarza za nauczycielem wybrane fragmenty
• ·         naśladuje pomysły innych dzieci

− powtarza słowa lub krótkie teksty, zachowując podany rytm, tempo oraz właściwą intonację

− słucha uważnie piosenek śpiewanych przez nauczyciela i odtwarzanych z CD

• ·         wyróżnia w piosence zwrotkę i refren

− śpiewa poznane piosenki

• ·         rozwija możliwości wokalne poprzez śpiew indywidualny
• ·         śpiewa z innymi dziećmi, zachowując tempo i rytm

− podejmuje improwizacje głosem

• ·         śpiewa np. o ulubionej zabawie na podwórku, wymyślając melodię
• ·         śpiewa na wybrany dowolnie temat do znanej melodii

− odtwarza rytm śpiewanej piosenki

• ·         wykonuje proste ruchy: podskoki, skłony, obroty
• ·         wywołuje naturalne efekty dźwiękowe, np. tupie, klaszcze

− rozpoznaje znane piosenki po usłyszeniu fragmentów melodii

Kształtowania poczucia rytmu i płynności ruchów przy muzyce

− umie ustawić się w dwóch kołach, szeregu, parach, luźnej grupie na umówioną melodię

− potrafi właściwie reagować ruchem na zmianę tempa, dynamiki i wysokości dźwięku, np. przechodzi z biegu do podskoków, z chodzenia na palcach do chodzenia na piętach

− uczestniczy aktywnie w zabawach przy akompaniamencie muzycznym

− potrafi przedstawiać ruchem treść piosenek

− powtarza rytmiczne ruchy improwizowane przez inne dziecko

− wykonuje improwizacje ruchowe na podany temat

− naśladuje ruchem postaci, czynności, rzeczy

Poznawania sposobów wykorzystania instrumentów muzycznych

− rozpoznaje i nazywa instrumenty perkusyjne, np.: bębenek, tamburyn, trójkąt, kołatka

• ·         umie zagrać na wybranym instrumencie perkusyjnym

− naśladuje przy pomocy instrumentów znane odgłosy, np. wiatru, deszczu

− wybrzmiewa rytm muzyki i piosenek na instrumentach i przyborach, w tym wykonanych samodzielnie, np. butelka plastikowa z piaskiem, metalowa puszka z fasolą

• ·         podejmuje w swobodnych zabawach improwizacje instrumentalno-muzyczne

Wyrabiania wrażliwości muzycznej

− różnicuje natężenie dźwięków z otoczenia: ciszę i hałas

− rozpoznaje rejestry dźwięku: wysoki, średni i niski

− określa w muzyce tempo: szybkie, średnie i wolne

− odróżnia dynamikę o różnym natężeniu (głośno, cicho, średnio) oraz o natężeniu stopniowanym (coraz ciszej, coraz głośniej)

− rozróżnia dźwięki kilku instrumentów, np. fletu, pianina, grzechotki, dzwonków

− potrafi określić charakter muzyki (wesoła, skoczna, smutna)

− słucha z uwagą muzyki instrumentalnej z nagrań i na przedszkolnych koncertach

Odtwarzania prostych układów tanecznych

− odtwarza proste formy taneczne, bazując na kroku podstawowym, np. krok dosuwany, przytup, naprzemienne wysuwanie stóp do przodu, dosuwanie nogi do nogi w miejscu

− uczestniczy w okolicznościowych inscenizacjach muzycznych

− wykonuje proste układy taneczne, np. taniec ludowy „Grozik” (Poszło dziewczę po ziele)

OBSZAR 9. Wychowanie przez sztukę– różne formy plastyczne

Etapy osiągania umiejętności w zakresie:

Odbioru dzieł sztuki

− zna zabytki znajdujące się w najbliższej okolicy

− ogląda obrazy lub ich reprodukcje przedstawiające np. aktualną porę roku

• ·         opisuje, co przedstawia obraz
• ·         próbuje określić nastrój obrazu
• ·         nazywa kolory, które zostały użyte do namalowania obrazu

− poznaje sztukę ludową swojego regionu, np. gliniane naczynia, tkaniny, ozdoby związane ze świętami (zabawki na choinkę, palemki, pisanki)

− zauważa piękno przyrody i przedmiotów znajdujących się w jego otoczeniu

Kształtowania umiejętności twórczych

− wyraża w formie pracy plastycznej przeżycia i wiedzę o świecie

− wykonuje prace plastyczne na temat omawianych treści, słuchanych utworów literackich i muzycznych

− wypowiada się na temat wykonanej pracy

− zdobywa nowe doświadczenia plastyczne

• ·         maluje pełną gamą kolorów farb na papierze, tekturze falistej, gazecie itp. o różnych formatach i      wielkościach
• ·         rysuje patykiem na podkładzie z farby klejowej
• ·         rysuje kredkami świecowymi, grubymi flamastrami, kredą na asfalcie, patykiem na piasku
• ·         tworzy kompozycje, łącząc różne tworzywa z materiałem przyrodniczym i innymi materiałami,            na  koralikami, piórkami, skrawkami materiału
• ·         lepi z masy papierowej proste formy
• ·         wycina i wydziera różne kształty z papieru, nakleja lub skleja powstałe elementy, tworząc                   kompozycję

− potrafi wykonać prostą pracę plastyczną według wzoru

− wykonuje proste prace plastyczne w konwencji sztuki ludowej swojego regionu, np.

• ·         maluje na dużym formacie wzory tkanin, ozdabia gotowymi elementami papierowe talerzyki, lepi z gliny, maluje pisanki

− uczestniczy w zbiorowych pracach plastycznych

− przygotowuje własnoręcznie upominki dla bliskich

OBSZAR 10. Wspomaganie rozwoju umysłowego dzieci poprzez zabawy konstrukcyjne, budzenie zainteresowań technicznych

Etapy osiągania umiejętności w zakresie:

Działalności konstrukcyjnej

− układa budowle przestrzenne, łącząc klocki o różnych wielkościach i kształtach

− wzbogaca zabawy różnymi zabawkami, np. samochodami

− podejmuje zabawy konstrukcyjne, łącząc różne materiały poprzez doklejanie i dowiązywanie sznurkiem, drucikiem, np. materiały przyrodnicze, odpady i surowce wtórne

• ·         zachowuje ostrożność podczas korzystania z takich narzędzi, jak nożyczki, nożyki
• ·         rozumie, że należy oszczędnie gospodarować materiałami plastyczno-konstrukcyjnymi

− umie dorysować dowolne elementy i stworzyć projekt własnej zabawki

• ·         określa jej zastosowanie w zabawie według własnego wyobrażenia

− potrafi skleić ozdoby choinkowe z elementów papierowych, np. pasków i kół

− umie wykonać prace polegające na składaniu papieru według wzoru

− lepi z mas plastycznych różne kształty według własnego pomysłu i na określony temat

− lepi z piasku babki z wykorzystaniem foremek i tworzy proste budowle piaskowe

• ·         stara się dokładnie wypełniać foremki dla uzyskania właściwego kształtu
• ·        lepi małe formy jako elementy wymyślonej zabawy, np. pączki na przyjęcie

– zauważa właściwości piasku: kształty ulepione z suchego piasku rozsypują się, a z wilgotnego zachowują ulepioną formę

Rozumienia znaczenia pracy ludzi różnych zawodów

− wie, na czym polega praca fryzjera, piekarza, kucharza, zegarmistrza

− uczestniczy w pracach porządkowych i gospodarczych i rozumie ich znaczenie

Poznawania świata techniki

− wie, że ludzie podróżują, korzystając z różnych środków lokomocji

− rozpoznaje i nazywa środki lokomocji oraz opisuje słownie, w jaki sposób się przemieszczają

– nazywa oraz zna sposób wykorzystania i przeznaczenie wybranych urządzeń gospodarstwa domowego, np. czajnika elektrycznego, lodówki, pralki, radia, suszarki do włosów

− potrafi wyodrębnić spośród różnych urządzeń gospodarstwa domowego urządzenia elektryczne

• ·         wie, że może samodzielnie korzystać z niektórych urządzeń elektrycznych w obecności i za          pozwoleniem dorosłych, np. telewizora, radia, odtwarzacza CD i DVD
• ·         rozumie, że podczas korzystania z urządzeń należy zachować szczególną ostrożność
• ·         wie, że telefon służy do porozumiewania się ludzi na odległość

Poznawania i wyjaśniania obserwowanych zjawisk doświadczalnych

− obserwuje z uwagą prowadzone doświadczenia ukazujące właściwości różnych ciał, np. rozpuszczanie w wodzie takich substancji, jak cukier i sól, barwienie wody kawałkami bibuły

• ·         zauważa i określa zmiany, np. cukier rozpuścił się, woda zmieniła smak i jest słodka, woda zmieniła kolor

− wskazuje słońce jako naturalne źródło światła

− podejmuje zabawy, takie jak tworzenie na ścianie cieni czy puszczanie „zajączków” za pomocą lusterka

– dostrzega różnicę w poruszaniu się przedmiotów o różnym kształcie

− rozumie zasadę poruszania się koła

OBSZAR 11. Pomaganie dzieciom w rozumieniu istoty zjawisk atmosferycznych i w unikaniu zagrożeń

Etapy osiągania umiejętności w zakresie:

Rozpoznawania zjawisk atmosferycznych w różnych porach roku i zachowania się odpowiednio do pogody

− dostrzega w krajobrazie zmiany charakterystyczne dla kolejnych pór roku

− dostosowuje swoje działania do panującej pogody

• ·         wie, dlaczego należy ubierać się odpowiednio do pogody
• ·         rozumie konieczność ochrony przed silnym mrozem i działaniem promieni słonecznych
• ·         umie wybrać przedmioty służące do ochrony przed deszczem, zimnem, słońcem

− wiąże typowe zjawiska atmosferyczne z aktualną porą roku

jesień

− określa zjawiska atmosferyczne i jesienną pogodę: pada deszcz, wieje silny wiatr, jest zimno i mokro, pojawiają się mgły

− rozpoznaje odgłosy padającego deszczu i potrafi określić intensywność opadów

− wie, jak wygląda kropla deszczu

zima

− obserwuje pogodę i nazywa zjawiska atmosferyczne występujące zimą: pada śnieg, śnieg z deszczem, wieje silny wiatr, jest mróz

− wie, że śnieg i lód topią się pod wpływem ciepła i zamieniają w wodę

− zauważa w zabawie, że śnieg suchy i mokry mają inne właściwości

wiosna

− obserwuje wpływ słońca na zmianę otoczenia: śnieg i lód topią się, tworzą się kałuże i błoto

− określa zjawiska atmosferyczne i wiosenną pogodę: robi się cieplej, dni są coraz dłuższe, pada deszcz, wieje wiatr

lato

− obserwuje pogodę i nazywa zjawiska atmosferyczne występujące latem: ulewny deszcz, burza z grzmotami i piorunami, tęcza

− zauważa szybkie wysychanie ziemi pod wpływem słońca i wiatru

− wie, że przed opadami deszczu na niebie pojawiają się ciemne chmury

OBSZAR 12. Wychowanie dla poszanowania roślin i zwierząt

Etapy osiągania umiejętności w zakresie:

Poznawania różnych środowisk przyrodniczych

− rozróżnia poznane środowiska przyrodnicze

• ·         zna niektóre nazwy zwierząt żyjących w środowisku naturalnym, np. motyl, żaba, zając, sroka

− nazywa niektóre gatunki drzew, np. sosna, dąb, kasztanowiec

• ·         rozpoznaje drzewa po charakterystycznych liściach i owocach

− nazywa poznane gatunki kwiatów, np. tulipan, bratek, stokrotka

− wskazuje i nazywa podstawowe części roślin: korzeń, łodyga, liście, kwiaty, owoce

− rozumie potrzebę hodowania roślin jadalnych, ważnych dla życia człowieka i zwierząt

• ·         rozpoznaje i nazywa wybrane owoce i warzywa
• ·         odróżnia i podaje charakterystyczne cechy roślin jadalnych, np. kształt, smak, kolor

− rozpoznaje zwierzęta hodowlane i żyjące na wolności

− dostrzega zmiany zachodzące w przyrodzie w kolejnych porach roku i wie, jaki to ma wpływ na wygląd roślin i zachowanie zwierząt, np. gromadzenie zapasów, odlot ptaków

Kształtowania opiekuńczej postawy wobec zwierząt i roślin

− wie, w jaki sposób odżywiają się zwierzęta w naturalnym środowisku

− opiekuje się roślinami i zwierzętami

• dokarmia zwierzęta i ptaki w czasie zimy

− zna zwyczaje zwierząt domowych, np. psa, kota

− wie, jak należy pielęgnować rośliny doniczkowe: systematyczne podlewanie, wycieranie kurzu z liści

− podejmuje prace w ogródku przedszkolnym, np. grabi liście, podlewa kwiatki

− uczestniczy w sadzeniu i sianiu roślin, podlewa je i obserwuje zmiany

Rozumienia konieczności ochrony środowiska przyrodniczego

− wie, że człowiek powinien dbać o przyrodę

• ·         rozumie, co oznacza tabliczka Szanuj zieleń
• ·         oszczędnie korzysta z wody np. podczas mycia rąk
• ·         orientuje się, na czym polega segregowanie śmieci, np. uczestniczy w zbieraniu makulatury, baterii

− rozumie co oznacza, że niektóre gatunki zwierząt i roślin są pod ochroną

− umie kulturalnie zachować się w czasie wycieczek do lasu, parku lub innych środowisk przyrodniczych, nie płoszy zwierząt i nie niszczy roślin

− wie, jakie zagrożenia dla środowiska naturalnego stanowi nieodpowiedzialne zachowanie człowieka, np. zanieczyszczanie wody i gleby

OBSZAR 13. Wspomaganie rozwoju intelektualnego dzieci wraz z edukacją matematyczną

Etapy osiągania umiejętności w zakresie:

Kształtowania orientacji przestrzennej

− określa położenie przedmiotów w przestrzeni, używając zwrotów: między, wyżej, niżej, bliżej, dalej

− wskazuje i nazywa położenie przedmiotów w stosunku do własnego ciała: przede mną, za mną, z boku

− posługuje się określeniami dotyczącymi kierunków w przestrzeni: do tyłu, do przodu, przed siebie

− potrafi określić prawą i lewą stronę własnego ciała

• ·         wskazuje części własnego ciała w odniesieniu do jego stronności, np. pokazuje prawą rękę, lewą stopę

Liczenia

− potrafi policzyć 5 i w miarę możliwości więcej elementów posiłkuje się w liczeniu liczmanami lub palcami

• ·         liczy poprawnie wszystkie przedmioty niezależnie od ich układu
• ·         wymienia liczebniki w poprawnej kolejności w trakcie liczenia

− rozumie, że ostatni wypowiedziany podczas liczenia liczebnik oznacza ostatni z liczonych przedmiotów

− posługuje się liczbami w prostych codziennych sytuacjach

− porównuje liczebność zbiorów, używając określeń: tyle samo, więcej, mniej

− ustala równoliczność dwóch zbiorów w praktycznym działaniu, np. dokłada tyle samo kubków, ile jest talerzy; przygotowuje tyle kartek do rysowania, ile jest dzieci przy stole

− stosuje liczebniki porządkowe w sytuacjach naturalnych i zadaniowych

− ustala równoliczność dwóch zbiorów, układając po dwa elementy (po jednym z każdego zbioru)

− wyznacza wynik dodawania i odejmowania w zakresie 5, pomagając sobie liczeniem na palcach lub na liczmanach

• ·         dokłada przedmioty i liczy je razem; zabiera przedmioty i liczy, ile zostało

– próbuje stosować określenie para

Rozpoznawania kształtów geometrycznych

− rozpoznaje kształty figur geometrycznych płaskich i przestrzennych oraz używa ich nazw: koło, kwadrat, trójkąt, kula

− potrafi odwzorować poznane kształty figur płaskich za pomocą dostępnego materiału

− potrafi układać dowolne kompozycje z klocków w kształcie figur geometrycznych

− próbuje odwzorowywać kształt poznanych figur, używając np. drucików kreatywnych, sznurka

− odwzorowuje układy przestrzenne utworzone z figur i brył geometrycznych, np. klocków, mozaiki

− tworzy kompozycje z figur geometrycznych na ograniczonej powierzchni

Dokonywania czynności pomiarowych

− podejmuje próby mierzenia długości krokami, stopa za stopą

− porównuje długość, np. taki sam, długi, dłuższy, krótki, krótszy, oraz wysokość przedmiotów, np. niski, niższy, wysoki, wyższy

Dostrzegania powtarzalności układów i następstw czasu

− dostrzega regularności rytmu w danym układzie

− zauważa stałe sekwencje, np. proste układy graficzne czy geometryczne, i potrafi je powtórzyć

• ·         próbuje ułożyć wyśpiewany rytm, np. z patyczków krótkich i długich

− posługuje się określeniami czasu: przedtem, potem, dłużej, krócej, szybko, wolno

− zna stałe następstwo dni i nocy oraz pór dnia

− nazywa pory dnia: rano, wieczór

− wie, że w każdym roku występują te same pory roku

• nazywa bieżącą porę roku

OBSZAR 14. Kształtowanie gotowości do nauki czytania i pisania

Etapy nabywanie umiejętności w zakresie:

Doskonalenia percepcji wzrokowej

− opowiada, co dzieje się na obrazku

− łączy przedmioty z ich kształtami przedstawionymi w postaci cienia

− zauważa zmiany w układzie 3–4 przedmiotów lub obrazków, np. określa, który obrazek został schowany lub zmienił położenie

− dostrzega minimum 4 szczegóły, którymi różnią się 2 obrazki

− wskazuje takie same, proste znaki graficzne

− składa w całość obrazki o prostej treści pocięte na 5 i więcej elementów

• ·         układa obrazki o prostej treści bez wzoru
• ·         układa według wzoru obrazki, zawierające więcej szczegółowych elementów

− uzupełnia obrazek, dorysowując 4 brakujące elementy (lub więcej)

− tworzy dowolne kompozycje z mozaiki geometrycznej według własnego pomysłu i prostych wzorów

− buduje budowle z klocków według podanego wzoru

Nabywania sprawności manualnej i koordynacji wzrokowo-ruchowej

− odwzorowuje układy graficzne na dużych powierzchniach papieru

− odrysowuje kształty, korzystając z prostych szablonów wewnętrznych

− próbuje kolorować obrazek składający się z dużych elementów

− umie samodzielnie wykleić małymi wydartymi kawałkami papieru określony przedmiot, np. owoce

− rysuje po śladzie proste wzory i szlaczki

− prawidłowo trzyma kredkę w czasie rysowania

− próbuje posługiwać się nożyczkami, wycinając dowolne kształty i po wyznaczonej linii prostej

− umie wykonać czynności manipulacyjne

• ·         lepi z różnorodnego materiału kulki i proste formy przestrzenne
• ·         wydziera dowolne kształty z papieru
• ·         nawleka na sznurek drobne elementy, np. korale, guziki

Orientacji na kartce papieru

− układa kartkę według pokazu nauczyciela (w pionie lub poziomie)

− wykonuje prace plastyczne na kartkach o różnych kształtach

− wskazuje środek, górę i dół kartki oraz jej rogi

Doskonalenia percepcji słuchowej

− wyklaskuje prosty rytm

− rozpoznaje znane dźwięki z najbliższego otoczenia (dzwonek telefonu, pukanie do drzwi), charakterystyczne odgłosy wydawane przez pojazdy, np. samochód

− kojarzy odgłos towarzyszący znanym czynnościom, np. nakrywanie do stołu, nalewanie wody

− potrafi odszukać i nazwać przedmiot wydający dźwięki

− dzieli proste zdanie na wyrazy

• ·         liczy wyrazy w zdaniu
• ·         układa model zdania (3- i 4-wyrazowy), np. z klocków

− podejmuje próbę podziału wyrazu na sylaby

• ·         układa wyrazy na podaną sylabę

− dobiera obrazki, których nazwy tworzą rym

− rozróżnia wyrazy podobnie brzmiące i podaje ich znaczenie, np. piasek – pasek, kura

– kula

Korzystania z książek

− uważnie słucha opowiadań i wierszy przedstawianych przez nauczyciela

• ·         opowiada treść wysłuchanego utworu własnymi słowami
• ·         potrafi odpowiedzieć na pytania dotyczące treści
• ·         uczestniczy w zabawach inscenizowanych na podstawie utworu literackiego

− korzysta z publikacji umieszczonych w kąciku książki

• ·         opisuje ilustracje zawarte w książkach
• ·         wnioskuje o treści książki na podstawie oglądanych ilustracji
• ·         wyszukuje w książkach ilustracje na określony temat

− dba o książki

• ·         wie, że książki należy oglądać przy stoliku
• ·         odkłada książki na wyznaczone miejsce

Rozumienia informacji przedstawionych w formie symbolu

− rozpoznaje napis oznaczający swoje imię

− rozumie symboliczne oznaczenia na znaczkach dyżurnych, np. ręcznik – dyżur w łazience, kubek – dyżur w czasie nakrywania do stołu

− rozumie znaczenie prostych znaków drogowych, np. przejścia dla pieszych, światła sygnalizatora dla pieszych

− odczytuje wyrazy wprowadzone do czytania globalnego w powiązaniu z obrazkiem lub przedmiotem

− rozumie proste znaki umowne stosowane w zabawach i grach planszowych

− podejmuje próby odgadnięcia znaczenia schematycznego rysunku lub znaku, np. przekreślona sylweta psa

OBSZAR 15. Wychowanie rodzinne, obywatelskie i patriotyczne

Etapy osiągania umiejętności w zakresie:

Uświadamiania związków w rodzinie

− potrafi powiedzieć, jak nazywają się rodzice i inni członkowie rodziny

• ·         wie, jaki stopień pokrewieństwa jest między dziadkami i rodzicami, np. Babcia Ada jest mamą mojej mamy
• ·         opowiada o czasie spędzonym ze swoimi dziadkami

− interesuje się pracą zawodową rodziców

• próbuje opowiedzieć, na czym polega ich praca

− pomaga w codziennych czynnościach np. ustawia naczynia przy wspólnych posiłkach

− wie, jaką rolę pełnią członkowie w jego rodzinie

− uczestniczy chętnie w uroczystościach rodzinnych

− zna niektóre tradycje świąteczne, tj. ubieranie choinki, kolacja wigilijna, śpiewanie kolęd, malowanie pisanek, palemka wielkanocna

– czerpie radość z przygotowania okolicznościowych upominków dla najbliższych osób

− przekazuje rodzicom informacje otrzymane od nauczyciela

Rozbudzania zainteresowania regionem

− zna i podaje nazwę miejscowości, w której mieszka

− dostrzega zmiany zachodzące w miejscowości i okolicy

− wie, gdzie znajduje się przedszkole, i zna jego otoczenie

• ·         potrafi wskazać drogę z przedszkola do domu
• ·         dostrzega podobieństwa i różnice w budownictwie jedno- i wielorodzinnym

− rozumie, jakie znaczenie w życiu codziennym mają punkty usługowe, np. apteka, sklep, piekarnia, zakład fryzjerski i zegarmistrzowski

• ·         umie nazwać wybrane instytucje użyteczności publicznej, np. przychodnia lekarska, poczta, dworzec kolejowy

− rozpoznaje po stroju osoby pełniące ważne funkcje, np. strażaka, policjanta, lekarza

Kształtowania poczucia tożsamości narodowej

− umie nazwać kraj, w którym mieszka

− rozpoznaje symbole narodowe

• ·         wie, że godłem jest Orzeł Biały, flaga ma barwy biało-czerwone, rozpoznaje hymn
• ·         rozumie, że należy odnosić się z szacunkiem do symboli narodowych

− wie, że Warszawa jest stolicą Polski

• ·         rozpoznaje herb Warszawy

− dostrzega cechy charakterystyczne krajobrazu ziemi ojczystej

• ·         odróżnia krajobraz górzysty od nadmorskiego
• ·         nazywa region, w którym znajduje się jego miejscowość
• ·         zna stroje ludowe z regionu, w którym mieszka
• ·         rozpoznaje przyśpiewki swojego regionu
• ·         wie, jak wyglądają wytwory sztuki ludowej, np. rzeźby, wycinanki, koszyki

I jakie wrażenia odnośnie przeczytanego tekstu? Może coś Waszym zdaniem się nie zgadza, lub czegoś brakuję? Jeśli tak,  to byłabym wdzięczna za komentarz :)
Ja ze swojej strony dodam, iż podczas  pracy, staram się poszerzać niektóre obszary o tematy, które są ciekawe i interesujące dla dzieci, a które niekoniecznie zawarte są w programie, a nawet w podstawie programowej.